حضرت صادق علیه السلام می‌فرمایند که: فکر کن ای مفضل در این سه صنف از حیوان یعنی انسان و چهارپایان و مرغان. خود انسان هم یک صنفی هست از حیوانات که متمایز میشه بالاخره به وسیله عقلش از سایر حیوانات . ولی در مجموع زیر مجموعه حیوان قرار می‌گیره. حضرت می فرماید : ما روی این سه تا صنف فکر کن انسان چهارپایان مرغان پرندگان  هر کدوم رو ببین اونچه که مناسب حکمت وجودشه خدا بهش عطا کرده. آدمی‌ها رو مقدر کرده که صاحب عقل باشند زیرکی باشند و لذا صنعت هایی رو انجام میدن اینها مثل بنایی ، زرگری ، نجاری و غیره. اینها بخاطر همین صنعت هوایی که آدمی مشغولش هست می بینی ،

حضرت صادق علیه السلام می فرمایند : تفکر کن چرا بدن های حیوانات با وجود غذا خوردن دائمی همیشه رشدو نمو نمی‌کند. ببینید هی غذا می خوره بزرگ میشه بزرگ میشه تا به یه اندازه ای که می رسه بیشتر از اون بزرگ نمی شه، بلکه به حد بزرگی که رسیدن به همان حد می مانند . حساب کنید اگر گاو قرار بود هی بخوره بخوره بزرگ تر بشه این حد یقفی نداشته باشه، تا یه جا نباشه هی رشد کنه، مثلا آقا می دیدی یهو میشه اندازه ی ساختمون ، هی درشت می شد. هرچی می خورد درشت تر می شد، آیا این مشکل می شد یا نه؟  این منافعی که ازش صادر می شد اونا از بین می رفت.

حضرت صادق علیه السلام می‌فرمایند : اگر آدمی را هرگز المی و دردی نمی‌رسید . خب چه جوری میشه که آدم درد احساس می‌کنه؟ چون عصب رد شده رسیده به همه نقاط بدن ، شما نگاه کنید تو تمام عصب هستش  خب وقتی یه ضربه‌ای وارد می‌شه سریع می‌گی آخ دردت می‌گیره.  اگر دردی المی به آدمی نمی‌رسید ، یه جوری بود عصب نبود.  به چه چیز ترک می‌کرد فواحش و گناهان را ، اگه مریضی نبود این چه جوری دیگه گناهو می‌ذاشت زمین ، چه جوری فواحش رو می ذاشت زمین. و به چه چیز تواضع می‌کرد برای خدا و تضرع می‌کرد نزد او .

حضرت صادق صلوات الله علیه به جناب مفضل می‌فرماید که : نظر نما در تدبیر علیم خبیر که آنچه در تحت قدرت آدمی نیست خود متکفل گردیده.  یه سری چیزهایی که خب از قدرت ما خارجه  می ببینی خدا خودش اینا رو متکفل شده و از ماها نیازی نیست زحمت بکشیم.  مثلاً الان تهیه هوا ، خب از قدرت ما خارجه  خود خدای متعال این هوا رو یه جوری کرده که در دسترس باشه.  و در هر چیز برای انسان کاری و عملی و حرکتی که در تحت قدرت او داخل است گذاشته . چرا خدای متعال یه کاری برای ما تراشیده مثلاً نذاشته بیکار باشیم ، گفته که این آدمی باید بره کار کنه . مثلاً یه جاهایی ماها محتاج می‌شیم   

حضرت صادق علیه السلام می‌فرمایند که : عبرت بگیر ای مفضل که چرا شبیه نیست احدی از مردم به دیگری ببین الان تو این مسجد ما چند نفریم سی یا چهل نفریم صبح زود هیچ کدوممون شبیه اون یکی نیست.  توی خانواده اصلا می بینی توی یه خانواده ده نفره می ببینی اینا هیچ کدومشون شبیه اون یکی نیستند . حضرت می‌فرماید : ببین خدای متعال هیچ کدوم ماها رو شبیه همدیگه خلق نکرده چنانچه وحشیان و مرغان و غیر اینها به یکدیگر شبیه اند اما نگاه می‌کنی حیوونا رو که نگاه می‌کنی می بینی اینها همه شون شکل همند عین همند ، چنان که گله از آهو مثلاً حیوونای دیگه به همدیگه شبیهن چنانچه فرق میان هر یک از ایشان و دیگری نمی‌توان گذاشت ، بین حیوان ها نمی توانی فرق بزاری ، چهره‌شون منظورمه و چیزاشون رو ولش کن. این قیافه‌های اینها می‌بینی عین همه هیچ فرقی با همدیگه نمی‌کنه. و بنی آدم را نمی‌بینی که صورت‌ها وخلقت هایشان مختلف است ،

حضرت صادق علیه السلام فرمودند که : ببین خدا بعضی از امور را خدا راه علمش رو برای ما باز گذاشته و ما می‌تونیم اینها رو تحصیل کنیم، یاد بگیریم مثلاً راه زراعت ، خود بحث کشاورزی و زراعت و قنات و اینجور چیزاست حرفه ها، صنعت ها خود اینها عمل دیگه. اگر واقعاً بشر سر در نمی‌آورد از اینها امور دنیاییش چی میشد؟ مختل میشد به هم می‌ریخت . پس خدای متعال ببین اون جایی که این بشر نیاز داره مصلحتش هست راه علمش رو گشوده ، و لذا الان شما تو دانشگاه نگاه کنید

حضرت صادق علیه السلام فرمود: بعضی چیزا رو خدای متعال خواسته که مستور بمونه راهش بسته باشه وکسی نداند، گفتیم از اونا دونستن عمر هست که اگر کسانی بدونن چقدر عمر می کنند؛ کم باشه چه مفسده ای داره زیاد باشه چه مفسده ای داره. حضرت فرمودند که: خب اگر این آقا بدونه عمرش طولانیه این جرأت پیدا میکنه، که هر کاری دلش بخواد بکنه.بعد آخر عمری بیاد توبه بکنه. حضرت می فرماید که : اگر گویی مردی سال ها به معصیت بگذراند و در آخر توبه می کند و توبه اش مقبول می شود پس اون چی؟ شما فرمودی اونی که هر کاری کنه و آخرش بگه توبه میکنم مورد پسند خدا نیست ،

حضرت صادق علیه السلام می‌فرمایند که : فکر کن در این اشیایی که می‌بینی در عالم برای مصالح بنی آدم مهیا شده. نگاه کن ببین خاک برای بنا کردن ، خدای متعال خاک رو قرار داده که تو باهاش خونه بسازی  آهن رو خدا قرار داده برای صنعت ها . آهن رو میزاری سفت میشه ساختمون اسکلت میشه برای استفاده های دیگه ماشین می سازی، موتور می‌سازی باهاش. چوب رو خدای متعال قرار داده باهاش کشتی می‌سازی کمد می سازی، کاغذ می سازی، چوب رو خدای متعال قرار داده صندلی باهاش درست می‌کنی. سنگ رو قرار داده برای آسیاب و همین طور، نماهای زینتی مسجد شما نگاه کن همش سنگه. مس روخدا قرار داده برای ظرف ظروف الان متاسفانه ما ظروفمون مسی نیست

حضرت می‌فرمایند که : فکر کن ای مفصل ، در خواب . در خصوص خواب‌ها فکر کن ، این خواب‌هایی که می‌بینیا چگونه خدای متعال تدبیر کرده است که ممزوج گردانیده است راست آنها را به دروغ ، بعضی خوابا می‌بینی راسته بعضی خوابا می‌بینی دروغه.

حضرت می‌فرماید: تامل کن ای مفضل در سخن گفتن، درحرف زدن، این صنعت حرف زدن که می‌تونی حرف بزنی می‌تونی اون چیزی که تو نیتته تو فکرته تو قلبته رو به زبون بیاری، چه جوری می‌تونی این رو به زبون بیاری ؟ این خلقت صوت. این ایجاد صوت ایجاد حرف زدن به چه شکله؟ ببین همین که شما نگاه کنید بنده سر و پا تقصیر دارم براتون حرف می زنم اونی که میاد تو ذهنم اونی که میاد تو فکرم چه جوری میشه ، مثلاً این صوت این امواج این موج‌های صوتی میاد اینجا تا میرسه به حلق، میرسه به دهان، به لب‌ها این قیچی میشه بریده میشه . بعد به یه شکل های خاصی در میاد ، بعد این از دهان من به گوش شما می‌رسه و شما می‌فهمی که من چی دارم می‌خوام بگم. آقا می‌فرماید : ببین در همین سخن گفتن ، تو فکر کن که خدا آدمی رو به این سخن گفتن انعام کرده