بسم الله الرحمن الرحیم
■حکمت شماره ۱۹۹
●و قال (علیه السلام): اذا ازدحم الجواب خفی الصواب
حضرت امیر صلوات الله علیه جان عالم به فداشون می‌فرمایند:
که اذا: یعنی هنگامی که . ازدحم یعنی: ازدحام بشه، الجواب، جوابها زیاد بشه
مثلاً هرکی یه چیزی بگه، هرکی مثلا یه مسئله ای رو شما بیای از من بپرسی من یه چیزی بگم بری از یکی دیگه بپرسی یه چیزی بگه،
بری از حاج آقا بپرسی اون هم یه چیزی بگه، جواب زیاد بشه ….
جوابهای متحد نمیدیم جوابهای مختلف میدیم.
وقتی جوابها مختلف شد ، خفی الصواب، اون حق ، اون صواب اون مطلب درست ،مخفی میشه ،گم میشه.
پس این یه مطلب بسیار مهمیه که حالا تو شرح می‌فرمایند: که خیلی دیدیم که یه سوال توی یه مجلسی مطرح میشه هر کسی هر چیزی که به ذهنش میاد به عنوان جواب اونو ذکر می‌کنه، حتی احتمال‌های ضعیف، پاسخ های بی‌پایه مطرح میشه تو چنین مجلس.
و تو چنین شرایطی حق برای خیلی ها مخفی می‌مونه، چون جدا کردن پاسخ حقیقی از بین همین احتمالها کار آسونی نیست.
مثلا یکی از اشکالاتی که من مطرح کردم به این جلسات پرسش و پاسخی که سیاسی برگزار میشد ،
که عزیزانمون می آومدن یه مطلب می گفتن بعد بلندگو رو می چرخوندن دست مردم
خب نظر تو چیه ،نظر تو چیه …
هرکی یه چیزی می گفت که بعد نمیشه که الان این همه هر کی هر چی به ذهنش میرسه میاد میگه،
بعد مثلا من که این گوشه نشستم گیج میشم ، قاطی می‌کنم، باید اونی که میکرفون دستش می گیره سوال رو مطرح می کنه خودشم جواب متقن و جواب قوی بده .
اون کرسی های آزاد اندیشی که مقام معظم رهبری مطرح کردن ، اون برای یه جایی که ماشالله اهل فن و اهل دقت و اینجور چیزا هستن.
ولی برای آدم ضعیفی مثل من که اینجا اومدم تازه با خدا آشنا بشم یهو یه چنین فضایی رو ببینم طبیعتاً قدرت تحلیل ندارم ، قدرت تصمیم گیریم ضعیفه ،
اون موقع برای من قطعا سخت میشه وذهن آدما معلولا، با شبهات بیشتر انس داره تا جواب اونها . خب این یه مطلب.
محققا اهل دقت اصرار نداشته باشن توی تفسیر یه آیه ، حتماً احتمالات گوناگون رو بهش برسن و اینها مثلا بخوان احتمالات گوناگون رو ذکر بکنن که مخالفها همه ش نقد می کنن،
میگن نگاه کن اینها خودشون با خودشون ، دعوا دارن . هنوز راه برای خودشون مشخص نشده، هی مثلا یه وقتایی من تفسیر نگاه می کنم می بینم برای یه آیه پانزده تا ، بیست تا، احتمال مطرح کردن.
آدم کمش کنه یه جواب، دو جواب ، دوتا احتمال خیلی ، می بینی همه ش احتمال ، احتمال ، احتمال .
علامه مجلسی رحمت الله علیه تو شرح این جمله می‌فرمایند که : شاید منظور امام از این مطلب دستور حکیمانه یه توصیه ای هست به سوال کنندگان که یه مسئله رو از افراد زیادی پرسش نکنید.
شما که می خواهی سوال بکنی از یه نفر بپرس از ده نفر نپرس .
چون جوابها که متعدد میشه اون موقع تشخیص حق برای خودت مشکل میشه، اون موقع گرفتار شک میشی،گرفتار تردید میشی .
بعضی وقتها ما دیدیم از این افراد از اینجور آدما که از بس سوال کردن آخرش خل شد، طرف خل شد رفت . اینکه آدم هی بخواد زیاد سوال بکنه جوابها متعدد بشه بعد گیج می‌زنه.
این هم خوب نیست آدم هی بخواد مثلاً ذهنش پراکنده باشه ، ذهن باید استوار باشه، محکم باشه .
و لذا خیلی از آقایون اهل فن نظرشون اینه که آدم پای یه استاد بشینه، پای درس یه استاد بشینه.
اینقدر اون ور ، این ور نکنه یه جا رو بگیره تا بره جلو یه چیزی بشه . هی بخواد اون ور ناخونک بزنه بره این ور ، یه ناخونک بزنه آخرشم هیچی نمیشه، هیچی .
صلی الله علیک یااباعبدالله
